5-րդ դասարան- երրորդ ուսումնական շրջանի ամփոփում

Սա իմ բլոգի բնագիտության բաժինն է՝ այստեղ։ Իսկ այստեղ իմ բնագիտական փորձերի բաժինն է։

Այս ուսումնական շրջանում կատարել եմ հետևալ առաջադրանքները՝

Բնագիտական ուսումնական փաթեթներ

Համաշխարհային օվկիանոս, դրա մասերը

Գետեր

Լճեր և ջրամբարներ

Երկրագնդի ոլորտների փոխադարձ կապերը

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ է բնությունը:

Բնությունը դա մի մեծ ընտանիք է, այնտեղ կան բազմաթիվ բույսեր և ծաղիկներ։

1. Ի՞նչ դեր ունի Արեգակը երկրագնդի ոլորտների փոխադարձ կա­պում:

Առաջնայինը երկրագնդի ոլորտների այդ փոխադարձ կապում Արեգակն է, որը տալիս է էներգիա: Դա շատ կարևոր է երկրագնդի կայու­նության համար:

1. Կարո՞ղ եք բերել երկրագնդի ոլորտների փոխադարձ կապի օրինակ:

Օրինակ ջուրը։ Այն անցնում է մի ոլորտից մյուսը, մի շրջապտույտից մյուս շրջապտույտը։ Այդպիսով իրար փոխազդում են։

Բակտերիաների դերը բնության մեջ

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Որտե՞ղ կարելի է հանդիպել բակտերիաների:

Ամեն տեղ ձեռքի, ծառի, ճյուղի, աթոռի և այլն իրեր։

1. Ի՞նչ գիտեք բակտերիաների  մասին: Ի՞նչ օրգանիզմներ են դրանք:

Բակտերիաները դրանք անտեսանելի փոքրիկ կլոր մարդիկ են և նրանք վնասակար են առողջության համար։

1. Ո՞վ է բացահայտել բակտերիաները, ի՞նչ սարքի օգնությամբ:

Անտոնի վան Լևենհուկը, մանրադիտակի շնորհիվ։

Հողը և կենդանի օրգանիզմները

1. Ի՞նչ կենդանի օրգանիզմներ են հանդիպում հողում:

որդ, խլուրդ, օձ

1. Ի՞նչ է հողը, իսկ հումո՞ւսը:

Հողը երկրագնդի մակերևույթի վերին բերրի շերտն է: 

Հումուսը դա հողի մեջ կենդանիների և բույսերի մնացորդներն են, որոնք հողին բերրիություն են տալիս։

1. Ինչո՞ւ է հողի վերին շերտը մուգ գույնի:

Հողում մոտ 50-60 սանտիմետր խորությամբ մի փոքր փոս փորելիս կարելի է նկատել հողի տարբեր շերտեր: Վերին շերտը մուգ գույ­նի է: Այն առաջանում է, որովհետև բակտերիաներն ու սնկերն քայքայվում են և հողին հաղորդում են մուգ գույն։

Բույսերի բազմազանությունը

Հարցեր
1.Ինչու՞ առանց բույսերի Երկրի վրա կյանք չի կարող լինել:

Որովհետև եթե երկիրը բույս չունենա ուրեմն մարդիկ սովից կմահանան։

2.Ի՞նչ նշանակություն ունի անտառը:

Անտառում կան սնկեր ծաղիկներ ծառեր և այլն։ Անտառը շատ գեղեցիկ մի բան է։

3.Ի՞նչ են ֆիտոնցիդները, ո՞ր բույսերն են դրանք արտադրում:

 Մեծ քանակությամբ ֆիտոնցիդներ են պարունակում նաև սոխը և սխտորը: 

Բույսերի կառուցվածքը և կենսագործունեությունը

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Շրջապատում որտե՞ղ են աճում բույսեր:

Մեր շրջապատում կան շատ բույսեր: Տարբեր բույսեր՝ խոտեր, թփեր և ծառեր, աճում են անտառներում ու մարգագետիններում, այգիներում ու պուրակներում, փողոցների եզրերում, դպրոցամերձ և տնամերձ հողամա­սերում և այլուր:

1. Ի՞նչ գիտեք բույսի մարմնի մասին:

Բույսերի մասին շատ հետաքրքիր երևույթներ կարելի է դիտել անտա­ռում կամ մարգագետնում, դպրոցամերձ կամ տնամերձ հողամասում, շրջա­կա կանաչ աշխարհում: Բույսերը պետք է ոչ միայն ճանաչել, այլ նաև՝ պաշտպանել: Բույսերը մարդկանց «կանաչ բարեկամներն» են:

1. Ի՞նչ պայմաններ են անհրաժեշտ՝ բույսի աճի և զարգացման համար:

Բույսն անընդհատ աճում է և զար­գանում, նրա աճը լավ դիտվում է միջա­վայրի բարենպաստ պայմաններում՝  լույ­սի, ջրի և անհրաժեշտ այլ նյութերի առկայությամբ:

Կենդանի օրգանիզմներին բնորոշ հատկությունները

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Կենդանի օրգանիզմներին բնորոշ ի՞նչ ընդհանուր հատկություններ և հատկանիշներ կան:

2. Ինչո՞ւմն է շրջակա միջավայրի հետ կենդանի օրգանիզմների կապը:

Շրջակա միջավայրի հետ կենդանի օրգանիզմների կապն արտա­հայտվում է նաև նրանց վրա միջավայրի տարբեր պայմանների ազդե­ցության մեջ:

2. Ի՞նչ է էկոլոգիան:

Միմյանց և շրջակա միջավայրի հետ կենդանի օրգանիզմների կապն ուսումնասիրում է էկոլոգիան (հունարեն օյկոս բառը նշանակում է տուն կամ կացարան):

Կենսոլորտ և նրա բաղադրիչները

1. Ի՞նչ է կենսոլորտը:

Ծանոթանալով երկրագնդի տարբեր ոլորտներին՝ կարող ենք նշել, որ դրանցից ամենամեծը և ամենատարածվածը, որը բնակեցված է տարբեր կենդանի օրգանիզմներով, կենսոլորտն է: 

1. Որո՞նք են կենսոլորտի հիմնական բաղադրիչները:

Կենսոլորտի հիմնական բաղադրիչներից են բույսերը և կենդանիները:

1. Թվարկեք կենդանի օրգանիզմների թագավորությունները:

Մյուս մասը սնկերն են: Մանրէները և սնկերը ևս կենսոլորտի հիմնական բաղադրիչներ են: Նշված չորս խոշոր խմբերի կենդանի օրգանիզմները կազմում են թագավորություններ:

Մթնոլորտի պահպանությունը և մարդու առողջությունը

1. Ի՞նչ նշանակություն ունի մթնոլորտը Երկրի համար:

Մթնոլորտի դերն ու նշանակությունը մարդու կյանքում և ընդհանրապես Երկիր մոլորակի համար անգնահատելի են: 

1. Որո՞նք են մթնոլորտն աղտոտող հիմնական աղբյուրները:

աղբ, փոշի։

1. Ի՞նչ նյութերով է աղտոտված մթնոլորտը:

ծուխը, փոշին, մուրը և այլ նյութեր։

Եղանակ, դրա տիպերը, եղանակի կանխատեսումը

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ է եղանակը:

Մթնոլորտում դիտված այդ վիճակն անվանում են եղանակ:

1. Ինչո՞ւ երկրագնդի տարբեր մասերում տարբեր եղանակ է:

Որպեսզի մարդիկ իմանան, թե ինչպիսի  եղանակներ են բնորոշ իրենց տարածաշրջանին, օդերևութաբանական կայաններում կատարում են ե­ղանակի դիտումներ:

1. Ի՞նչ է նշանակում եղանակի կանխատեսում:

 Եղանակի հնարավոր փոփոխությունները մեծ ազդեցություն ունեն մարդու գործունեության տարբեր ոլորտների վրա: